varzesh

فيزيولوژي ارتفاع به چگونگي واكنش و تطبيق بدن انسان با كاهش فشار جزئي اكسيژن در ارتفاعات بالاتر مي‌پردازد. يكي از مهم‌ترين جنبه‌هاي اين واكنش، ارتفاع‌زدگي يا بيماري كوهستان (AMS) است. اين عارضه زماني رخ مي‌دهد كه بدن نتواند به سرعت با كاهش اكسيژن سازگار شود و علائمي نظير سردرد، تهوع، خستگي و سرگيجه بروز مي‌كند. شدت ارتفاع‌زدگي مي‌تواند متفاوت باشد و در موارد شديدتر مي‌تواند منجر به مشكلات جدي‌تري مانند ادم ريوي يا مغزي شود.

در مقابل، سازگاري با ارتفاع (Acclimatization) فرآيندي تدريجي است كه بدن از طريق آن خود را با شرايط كمبود اكسيژن تطبيق مي‌دهد. اين فرآيند شامل تغييراتي مانند افزايش سرعت تنفس، توليد بيشتر گلبول‌هاي قرمز و تغيير در نحوه استفاده بدن از اكسيژن در سطح سلولي است. سرعت سازگاري در افراد مختلف متفاوت است و به عواملي مانند ژنتيك و سرعت صعود بستگي دارد.

صعود تدريجي، كليد اصلي پيشگيري از ارتفاع‌زدگي و تسهيل سازگاري است. با دادن زمان كافي به بدن براي تطبيق در هر ارتفاع، خطر بروز علائم ارتفاع‌زدگي به طور قابل توجهي كاهش مي‌يابد. استراحت در ارتفاعات مياني و هيدراتاسيون مناسب نيز در اين فرآيند نقش مهمي دارند.

بنابراين، فيزيولوژي ارتفاع شامل درك واكنش اوليه بدن به كمبود اكسيژن (ارتفاع‌زدگي) و فرآيند تدريجي تطبيق با اين شرايط (سازگاري با ارتفاع) است كه مديريت صحيح آن براي ايمني در ارتفاعات ضروري است.